Auteur: Maurice Knegtel

  • Het Hart soetra. Deel 3. Alles is onbepaald.

    Het Hart soetra geeft de essentie van de prajñaparamita literatuur weer in de vorm van het onderricht van de bodhisattva Avalokitesvara aan Sariputra. Er bestaan twee Hart soetra’s, een lange en een korte. In de korte tekst die over het algemeen wordt gebruikt in kloosters in China en Japan, ontbreken de openings- en sluitingspassage die…

  • Het Hart soetra. Deel 2. Filosofisch en religieus.

    In dit blog wil ik de wijsheidscanon in het perspectief plaatsen van de doctrines van een paar belangrijke boeddhistische scholen ten tijde van het ontstaan van de prajñaparamita literatuur. De wijsheidssoetra’s vinden namelijk voor een niet onaanzienlijk deel hun herkomst in de reactie op en discussie met deze scholen. Het probleem waar de controverse om…

  • Het Hart soetra. Deel 1. De geschiedenis.

    Het Maha Prajñaparamita Hrdayam sutra is het hart of de essentie van het enorme complex aan soetra’s over wijsheid (prajña) dat het Mahayana Boeddhisme heeft voortgebracht. Het is een korte kernachtige tekst die een zo belangrijke plaats binnen het Zen Boeddhisme inneemt dat hij dagelijks in kloosters in Japan en zendo’s in het Westen wordt…

  • Upayah in daad. De Chinese Dharma (Ch’an)

    Upayah zijn bedoeld om onze houding van klampen te transformeren in een houding van openheid. Deze transformatie kan deels worden teweeg gebracht middels onze ervaring. De strategieën die ik in het vorige blog heb besproken werken hierop in, met het doel ons iets te tonen dat voor de transformatie van onze houding van het grootste…

  • Upayah in woord. De Indiase Dharma

    De upayah zijn op een organische wijze ontstaan, namelijk in de dialogen tussen de Boeddha en de mensen die hij onderweg ontmoette, bij wie hij te gast was of die hem een bezoek brachten. In deze dialogen kunnen we vaak vier stadia herkennen. Het vragen naar of aanwijzen van het probleem, het creëren van enige…

  • Upayah. De bevrijdingsstrategieën van het boeddhisme

    Na zijn realisatie vroeg de Boeddha zich af hoe hij dit bevrijdende inzicht in zijn bestaan bij anderen kon doen ontwaken. Met deze vraag begint de ontwikkeling van upayah, de pedagogische middelen of bevrijdingsstrategieën die de opheffing van duhkha, “lijden”, tot doel hebben. In drie delen wil ik de relatie bespreken tussen de bevrijdingsstrategieën van…

  • De Sangha, het derde Juweel

    De Boeddhistische Sangha: haar betekenis, vorm en geschiedenis Wat gaat aan onze gemeenschap vooraf? Wat weten we van de gemeenschap leerlingen rond de Boeddha? Wat leren de notulen van de vergaderingen van deze gemeenschap in de eeuwen na de Boeddha’s overlijden ons over de boeddhistische gemeenschap? Hoe is de samenstelling en organisatie structuur van de…

  • De verleiding van de verlichting

    Jacques Derrida en het Zen-Boeddhisme “Waar het om gaat is, ik herhaal het: om vrijwel niets. Een kleine vale spin, met een zweem van roest, die ik voorzichtig met mijn wijsvinger benader, springt plotseling bijna een meter ver van mij weg.” Hans Faverey, Hinderlijke goden. In deze tekst spreken we over spinnen die wanneer je…

  • Een verkenning van het andere

    Zen als een post-moderne praktijk Het is niet gemakkelijk om van de tijd waarin je zelf leeft te zeggen dat hij een post-moderne tijd is en dan ook nog een scherp beeld voor ogen te hebben van wat je daarmee bedoelt te zeggen. Maar we kunnen een poging wagen door ons eerst af te vragen…

  • De essentie van Zen ligt in de dagelijkse handeling

    De Zen protocollen van de Izen intensive retraite 2024 te Eerbeek ‘De weg van de Boeddha bestuderen is jezelf bestuderen. Jezelf bestuderen is jezelf vergeten. Jezelf vergeten is ontwaken door alles wat zich voordoet. Wanneer je ontwaakt door alles wat zich voordoet, vallen jouw eigen lichaam-en-geest en de lichamen-en-geesten van anderen weg. Geen spoor van…