Boeken

Voorbij willen & weten   Voorbij willen en weten (1998, tweede druk 2013)

In Voorbij willen en weten gaat Maurice Knegtel, Sensei, priester in de Soto zen traditie en geschoold in de filosofie, op zoek naar de betekenis van eigentijdse spiritualiteit en naar manieren om deze te integreren in het dagelijks leven.

‘Als ik aan een moderne spirituele gemeenschap denk, komt het volgende beeld voor ogen: Een gemeenschap zonder speciale plaats, zonder specifieke praktijken en rituelen. Dat wil zeggen, een gemeenschap die overal haar plaats kan hebben, waarin het alledaagse leven de praktijk is en de alledaagse handeling de liturgie. Ik zie een gemeenschap waarvan de leden elkaar niet zullen herkennen aan uiterlijke kenmerken. De leden delen niet de band van de gemeenschap, maar ze delen hun naaktheid, hun breekbaarheid, hun onnozelheid, hun eenzaamheid, hun bandeloosheid. Ze delen het pijnlijke besef van de grens van hun vermogen. Een moderne spirituele gemeenschap is gebaseerd op het verlies van het zelf, de breuk in de gesloten orde van willen en weten. Maar de leden van deze gemeenschap delen ook het bewustzijn van het meer dan de mens. …’

Om dit boek te bestellen klik hier.

Zelfonderzoek    Zelfonderzoek (1999)

In zijn eerste boek (Voorbij willen en weten) stelde ‘zen-filosoof’ Maurice Knegtel dat spiritualiteit in onze complexe, geseculariseerde samenleving een plaats kan krijgen als zij wordt geïntegreerd in het dagelijks leven. In Zelfonderzoek werkt hij het spirituele pad nader uit door de vraag te beantwoorden hoe we dat kunnen doen. Zen-oefeningen zijn, in een aangepaste, moderne vorm, zeer geschikt om van onze dagelijkse bezigheden een spirituele praktijk te maken, aldus Knegtel.

Zen laat ons zonder omwegen en aan den lijve dit wonderlijke, kostbare en door en door vergankelijke bestaan ervaren – zonder doctrine en geloofsartikelen, met lichaam en geest. Je gaat zitten in een intimiteit met alles wat zich op dat moment in je leven voordoet. Je probeert het niet te beheersen of te begrijpen, maar te proeven, te doorleven en ervan te genieten.

Knegtel bespreekt drie belangrijke motieven voor zelfonderzoek, te weten pijn, onvermogen en verwondering. Vervolgens gaat hij in op de discipline en de bereidheid die nodig zijn voor zelfonderzoek, de ware aard ervan, de meest geschikte lichaamshouding en instelling, en de wijze waarop wij in een drukke wereld ruimte kunnen creëren om onszelf vragen te stellen.

Zelfonderzoek is een concrete handreiking aan al degenen die hun persoonlijke vorm van spiritualiteit willen ontdekken en integreren in het dagelijks leven. Knegtels op de praktijk gerichte methode helpt ons het mysterie een plaatse in ons bestaan te geven.

Om dit boek te bestellen klik hier.

Vrijheid om te verliezen    De Vrijheid om te Verliezen (2000)

In zijn eerste boek Voorbij willen en weten (Servire, 1998) plaatste Knegtel de geestelijke zoektocht in een eigentijdse context. In het vervolg, Zelfonderzoek (Servire, 1999), gaf hij aan de hand van zen-oefeningen een eerste praktische aanzet tot het ontdekken van een persoonlijke, moderne vorm van spiritualiteit.

In De vrijheid om te verliezen werkt hij deze toegepaste benadering van zen verder uit tot een volwaardige, spirituele training die iedereen op zijn of haar manier kan integreren in het dagelijks leven.

Knegtels benadering is gebaseerd op twee elementen uit de zen-traditie: het activeren van ‘het weten’ en de ontspanning van de wil. Als we deze principes beoefenen, doen we alles wat we doen in helderheid, vrijheid en overgave, aldus Knegtel.

Dit boek geeft de beoefening van zen handen en voeten. De vrijheid om te verliezen is een onmisbare gids voor iedereen die spiritualiteit concreet wil maken in het dagelijks bestaan.

Om dit boek te bestellen klik hier.

Ontwaakte aanwezigheid Ontwaakte aanwezigheid (2008)

Er zijn drie vragen met betrekking tot zen die zo voor de hand liggen dat ik me bijna geneer om ze te stellen. Waar gaat het over? Hoe beoefen je het? En waartoe leidt de zen-beoefening?

Voor antwoorden ga ik te rade bij teksten en tekstfragmenten die tot de klassieke literatuur van het Chinese, Japanse en Amerikaanse zen worden gerekend. En meer dan dat, ze zijn sleutelteksten. Ze hebben zen gemaakt tot wat het is.

De meeste van deze teksten zijn nooit in het Nederlands vertaald. Van het Platform-soetra van Huineng is uitsluitend de legende van Huinengs leven vertaald en niet de fragmenten van de tekst, die zeggen waar het in zen om gaat. De taal van de teksten die wel in het Nederlands zijn vertaald, doet vaak oubollig en sektarisch aan. Met mijn vertaling wil ik enkele van de parels van de non-dualistische literatuur in een eigentijds Nederlands toegankelijk maken.’

Ontwaakte aanwezigheid gaat over wat we volgens zen in wezen zijn: een in zichzelf rustende, open, alles omvattende, volmaakt vrije en heldere aanwezigheid.

Ontwaakte aanwezigheid bevat fragmenten uit het Platform soetra van Huineng, voordrachten van Mazu (709 – 788), Huangpo (720 – 814), Linji (overleden 867), Bankei (1622- 1693), Dogen Zenji (1200 – 1253), Basui (1327 – 1387), Taizan Maezumi Roshi (1931 – 1995), Dongshan (807 – 869), en Genpo Merzel Roshi (1944)

Om dit boek te bestellen klik hier.

Integrale-zen-web Integrale Zen (2012)

De contemplatieve staat waarin alles een is, is te allen tijden niets anders dan ongekunstelde aanwezigheid, wat je ook doet.’

Integrale zen sluit aan bij de grote belangstelling voor het non-dualisme, waarvan zen de meest populaire stroming vertegenwoordigt.

Integrale zen gaat ervan uit dat het leven, precies zoals iemand het leidt, spirituele oefening is.

In april 2006 werd door Maurice Knegtel de Stichting Izen opgericht om het onderzoek voort te zetten naar de integratie van zen in het dagelijks leven en het dagelijks leven in zen. De opzet van deze stichting en alle perikelen erom heen waren onderdeel van dit proces. Het verhaal achter de post-religieuze beweging Izen is onderdeel geworden van Integrale zen. Deze fragmenten lezen als een soap en zijn telkens weer basis voor de beschouwingen over zen, de vier edele waarheden en ons dagelijks leven als spirituele oefening.

Om dit boek te bestellen klik hier.

Omslag Laatste woordHet laatste woord van Zen (2014)

In Het laatste woord van Zen schrijft Maurice Knegtel over de essentie van het religieuze leven. Hoe kunnen we ons leven onvoorwaardelijk ontvangen? En hoe kunnen we onvervaard gaan staan voor wat we zijn? Dit laatste noemt Knegtel in zijn boek ‘de bekrachtiging van je leven zoals het is’. Hij schrijft hierover:

‘Pas als je leven in al zijn aspecten is bekrachtigd, in zijn emoties, patronen, kwaliteiten, zwakheden, egocentrische dwalingen en in zijn verbondenheid met al wat leeft EN als je leven is bekrachtigd als zijnde niet jouw leven, pas dan ben je helemaal OK. Tot dat moment mag je in periodes denken dat je OK bent en zo voelt het ook, maar dit is afhankelijk van de gelukkige omstandigheden. Wanneer deze gelukkige omstandigheden veranderen, voel je je niet zo OK meer. Echte bekrachtiging van je bestaan is echter niet afhankelijk van de omstandigheden. Ze is een bekrachtiging van jouw leven dat niet is onderscheiden van de wisselende situaties waarin het zich bevindt. ‘

Om dit boek te bestellen klik hier.

Het afdalen van de berg (2020)

‘De berg bestijgen’ is in boeddhistische termen het pad betreden naar verlichting en beginnen met oefenen. Het bestijgen van de berg kost tijd, moeite, discipline en vaak ook geld. Op de top van de berg kijk je uit over de wereld weet je dat het goed is. Dat alles hier gegeven is en niet onderscheiden van jouw aanwezigheid op dit moment.

Over het afdalen van de berg gaat dit boek, het stap voor stap belichamen, manifesteren en uitdrukken van het grenzeloze Licht en de onbeperkte vrijheid die het leven is, temidden van ‘de weerstand’ van het dagelijkse leven.

Om dit boek te bestellen, klik hier.

 De Toren van Liefde (2023)

Het Avatamsaka of ‘Bloemenkrans’ soetra is de meest opzienbarende tekst van alle boeddhistische soetra’s. Het schrijft op een duizelingwekkende wijze de dagelijkse realiteit die we aan den lijve ervaren uit. Hiermee biedt het een adequate metafoor van de ontwaakte geest: de Toren van Liefde.

Knegtels vertaling van de meest pregnante gedeelten van het Avatamsaka soetra uit het Sanskriet in het Nederlands, vormt het uitgangspunt van een verkenning op een onderzoekende en interactieve wijze van ons concrete zintuigelijke ervaren. Wat zien we als we kijken? Wat horen we als we luisteren? Wat beweegt ons? Wat is dit? Wie ben ik? Hiermee beginnen we een adembenemende reis naar het alledaagse. En gaandeweg vragen we ons af, wat het voor ons leven in de wereld betekent, om onszelf in resonantie en intieme verbondenheid met al wat is te ervaren?

Om dit boek te bestellen, klik hier.

Toegift: de Nederlandse vertaling van Dogens Tenzo Kyokun, of ‘De aanwijzingen voor de kok’

Van Zen meester Dogens klassieke tekst over de kloosterkok, de Tenzo Kyokun, is er eigenlijk geen goede vertaling in het Nederlands. Ten behoeven van het Zen Weekend in de zomer van 2014, hebben Maurice Knegtel en Gertjan Mulder deze prachtige tekst in een vloeiend en eingentijds Nederlands vertaald en van enkele noten voorzien.

Lees hier de volledige Nederlandse vertaling van DOGENS TENZO KYŌKUN